कैलाली / छाडा पशुचौपाया व्यवस्थापनका लागि सञ्चालनमा ल्याइएको धनगढी उपमहानगरपालिका–३ चटकपुरमा अवस्थित गौशालाले छाडा पशुको व्यवस्थापनसँगै आम्दानी गर्दै आएको छ । वि.सं २०७४ मा स्थापना भएको गौशालामा साना ठुला गरी हाल १४३ छाडा पशुहरू रहेका छन् ।
जसमा २७ वटा स्थानीय जातका दुध दिने दुधालु गाई छन् । ती गाईबाट दैनिक ३२ लिटर दुध उत्पादन भइरहेको गौ संरक्षण सेवा समितिका व्यवस्थापक रिता अवस्थीले जानकारी दिइन्।
उनका अनुसार सुरुमा तीन लिटर दुधबाट बिक्री सुरु गरिएको थियो । हाल प्रतिलिटर रु. ९० का दरले मासिक रु. ८६ हजार ४०० आम्दानी भइरहेको छ ।
“केही वर्षदेखि गौशालाबाट गड्यौला मल र गोठेमलसमेत उत्पादन हुँदै आएको छ । यसबाट मासिक रु. ३० हजार आम्दानी हुन्छ । गौशालाको मुख्य आम्दानी विभिन्न गौदान, श्राद्ध, पूजाआजालगायत विभिन्न धार्मिक कार्यक्रमबाट हुने गरेको छ”, गौशाला व्यवस्थापक अवस्थीको भनाइ छ ।
गौशालामा रहेका छाडा पशु चौपायाको हेरविचार, स्याहारसुसारका लागि गौ संरक्षण सेवा समितिले पाँच जना कर्मचारी राखेको छ । गौशालाबाट भएको आम्दानीबाट मासिक रूपमा रु ७५ हजार ती कर्मचारीको तलबमा खर्च हुने गरेको छ । यस्तै, पशु आहारका लागि भुसा, पराल, नवीन दाना, चोख्खरलगायत आहारमा खर्च भइरहेको छ ।
गौशालामा रहेका गाईहरूका लागि पर्याप्त आहारा अपुग छ । पर्याप्त पोषणयुक्त आहारा पुर्याउन सकेको खण्डमा अझै दुध उत्पादनमा वृद्धि गरी आम्दानी बढाउन सकिने व्यवस्थान समूहले जनाएको छ।
“सामुदायिक गौशाला भएकाले सरकारी तवरबाट जुन रूपबाट सहयोग हुनुपर्ने हो त्यति सहयोग हुने गरेको छैन”, अवस्थीले भने, “कहिलेकाहीँ धनगढी उपमहानगरपालिका, भटेरिनरी अस्पताल तथा पशुसेवा केन्द्रलगायत निकायबाट केही सहयोग हुने गरे पनि गौशाला व्यवस्थापनमा त्यसले पुग्दैन । त्यसैले यसको व्यवस्थापनका लागि सहयोग गर्न आवश्यक छ ।”
